BAKEL – Het Eindhovens Dagblad meldt 10 december dat een meisje van 9 jaar uit Bakel bijna is overleden aan een infectie veroorzaakt door een varkensvirus. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne (RIVM) heeft het ziektegeval op 14 november 2016 gemeld op de website, maar het bericht niet actief onder de aandacht gebracht. Het melden van besmettingen is wettelijk verplicht. Arts Danielle van Oudheusden van het team Infectieziekten van de GGD zegt in het ED dat er geen waarschuwing is uitgedaan, omdat er geen andere zieken zijn gevonden.
Volgens Van Oudheusden was een dergelijke waarschuwing wel gegeven als iedereen in de omgeving van het meisje ziek was geworden en er sprake was van een groot risico voor de volksgezondheid. “Dan hadden we bij wijze van spreken zelfs CNN ingeschakeld”, aldus de arts in het ED.
Het meisje uit Bakel werd begin november met ernstige griepverschijnselen opgenomen in het Elkerliek ziekenhuis in Helmond en vanwege haar situatie overgebracht naar de intensive care van het Maastricht Universitair Medisch Centrum. Daar werd vastgesteld dat het om het varkensvirus H1N1 ging. Volgens het ED was het meisje recent in een varkensstal geweest. Of dit de bron van de besmetting is geweest, staat zover bekend niet vast.
Varkensgriep H1N1
Het virus H1N1 komt al decennia voor bij varkens in Nederland. Het oorspronkelijke virustype H1N1, beter bekend als de Spaanse griep, veroorzaakte in 1918-1919 een wereldwijde pandemie die naar schatting 20 tot 100 miljoen mensen het leven kostte. In 2009 stak een nieuwe variant van influenza A (H1N1) de kop op, beter bekend als Mexicaanse griep of varkensgriep, die eveneens uitgroeide tot een pandemie in met name Mexico en de VS. Het ging hierbij om circa 210.000 besmettingen en 2.185 doden (vaak als gevolg van combinatie met andere aandoeningen).
De Nederlandse viroloog Ab Osterhaus verwijst in het ED naar het RIVM, maar zei in februari 2014 dat vanwege de hoge veedichtheid in Zuidoost-Brabant en mix van varkens en kippen op korte afstand van elkaar een uitbraak van een zoönose (virus dat overspringt van dieren op mensen) niet is uitgesloten. Het RIVM zegt desgevraagd tegen het ED dat ‘er geen enkel verband’ is met het recent ook in Nederland aangetroffen vogelvirus H5N8 dat door wilde watervogels wordt verspreid.
Korte afstanden varkens en pluimvee
Mens, Dier & Peel en Milieuvereniging Land van Cuijk hebben in 2014 politici en bestuurders gewezen op de korte afstanden tussen varkens- en pluimveebedrijven in Brabant. Ruim 90 procent van alle pluimveebedrijven in Brabant is gevestigd binnen een afstand van 1.000 meter ten opzichte van een nabijgelegen varkensbedrijf. Omgekeerd bevindt 69 procent van alle varkenshouderijen zich binnen een straal van 1.000 meter van een pluimveebedrijf.
Het RIVM heeft in 2008 in het rapport Volksgezondheidsaspecten van veehouderij – megabedrijven in Nederland; zoönosen en antibioticumresistentie geadviseerd om minimaal een afstand van 1 tot 2 kilometer aan te houden tussen bedrijven met pluimvee en varkens vanwege het risico op verspreiding van dierziekten en het ontstaan van zoönosen. Daar is destijds helemaal niets mee gedaan door de politiek. Tot op de dag van vandaag houden overheden geen enkele rekening met dit potentiële risico in hun ruimtelijke ordeningsbeleid.
