GEMERT-BAKEL – De gemeente Gemert-Bakel heeft recent haar visie op het geurbeleid ter inzage gelegd. Daarin wordt aangegeven dat aanscherping van de normen voor de achtergrondbelasting noodzakelijk is om het grote aantal geurgehinderden in Gemert-Bakel terug te dringen. Mens, Dier & Peel deelt die visie. We zijn het echter niet eens met de marginale aanpassing die het college van burgemeester en wethouders voorstelt. De grens voor de maximale achtergrondbelasting moet aanzienlijk scherper worden gesteld om de doelstelling – daling van het aantal inwoners dat last heeft van stank – ook daadwerkelijk waar te maken.
De oorzaak van de stankoverlast moet gezocht worden in de huidige wet- en regelgeving. Die is zo ruim gedefinieerd en vertoont zoveel hiaten dat veebedrijven, hoewel ze binnen de grenzen van de wet blijven, de leefbaarheid in de omgeving aantasten. Een typisch voorbeeld is de Wet geurhinder en veehouderij. Daarin zijn minimale normen opgenomen voor de zogeheten voorgrondbelasting (uitstoot door een specifiek bedrijf) en de achtergrondbelasting (uitstoot van alle bedrijven in een gebied).
Niet meegeteld
Ieder normaal denkend mens gaat er vanuit dat binnen deze normen alle geproduceerde stank wordt meegeteld. Dat blijkt niet het geval te zijn. In de huidige rekensystematiek voor de achtergrondbelasting wordt namelijk géén rekening gehouden met stank van melkveebedrijven, nertsenhouderijen, mestfabrieken en het uitrijden van mest op akkers- en weilanden. Met andere woorden: de hele omgeving kan stinken, maar dat is volkomen legaal. Sterker nog: het wordt niet eens meegeteld, want de wet voorziet er niet in.
Om deze gaten in de wet te ondervangen, heeft Mens, Dier & Peel in haar zienswijze gepleit voor aanscherping van de achtergrondbelasting tot 0,1 odeur voor álle woonkernen. Toch wil het college in haar voorstel niet verder gaan dan 0-8 odeur voor de woonkernen van De Rips en Elsendorp met een uitloop tot 9-13 odeur of hoger. Volgens het college verdient een geurbelasting tot 13 odeur nog het stempel ‘voldoende’. Dat betekent dat minimaal 15 procent van de inwoners last heeft van stank. In het buitengebied kan dat zelfs oplopen tot meer dan 25 procent.
Aanscherping geurnorm
Mens, Dier & Peel is het niet eens met deze slappe aanpak. Door de achtergrondbelasting op 0,1 oudeur te zetten, dwing je veebedrijven om de uitstoot daadwerkelijk aan te pakken. Volgens de wet heeft de gemeente de bevoegdheid om dat te doen. Het is een kwestie van willen. Zo heeft de gemeenteraad van Reusel De Mierden (Kempen) onlangs besloten om de achtergrondbelasting voor de woonkernen op 0,1 odeur te zetten.
Aanscherping van de geurnormen is ook om andere redenen noodzakelijk. De kans is namelijk niet ondenkbeeldig dat de stankoverlast in de nabije toekomst verder gaat toenemen, vanwege het afschaffen van de melkquota in 2015 (uitbreiding melkveestapel), invoering van de gewijzigde Meststoffenwet (verplichte mestverwerking) en de blinde vlek van de Nederlandse overheid ten aanzien van de nertsenhouderij. Het college komt hier enigszins aan tegemoet door de afstandscriteria voor nertsenbedrijven wat te verruimen, maar die marges zullen in de praktijk nauwelijks of geen effect hebben.
Dialoog
Van burgers wordt steeds vaker verwacht dat ze aanschuiven aan de keukentafel voor een dialoog met veehouders onder het mom ‘we komen er samen wel uit’. De vraag is of dat zo is? De veehouder die wil uitbreiden vindt de wet aan zijn zijde; burgers die last ondervinden staan met lege handen. Door de dialoog als oplossing te presenteren, schuift de overheid (lees: kabinet, parlement, provincie, gemeente(raad)) in werkelijkheid de problemen van eigen bord en legt deze neer bij mensen die dit vraagstuk helemaal niet kúnnen oplossen. Er is dus geen behoefte aan een dialoog, maar vooral aan een overheid die adequate regels opstelt en deze ook consequent handhaaft.
Mens, Dier & Peel
Inderdaad, ieder N O R M A A L denkend mens, zegt Mens, Dier & Peel. Dat doet de overheid blijkbaar niet. Nee, men gooit het probleem achteloos over de schutting… Maar let op, er komen andere tijden. Als u dat wilt tenminste. Ja U! De verkiezingen naderen en u kunt terug kijken, wie diegenen zijn, die U letterlijk in de zeik gezet hebben de afgelopen jaren. U, als burger, die jarenlang door de stinkers en hun handlangers in de gemeenteraad zijn belaagd, hebt op 19 maart de gelegenheid om bestuurders voorgoed weg te stemmen.
Een achtergrondbelasting van 0,1 oudeur lost helemaal geen problemen op! Voor het berekenen van de achtergrondbelasting moet namelijk de geur uitstoot van meerdere bedrijven meegenomen worden(varkens, pluimvee). Deze bedrijven zijn allemaal verantwoordelijk voor de achtergrondbelasting. Wil er één bedrijf zichzelf ontwikkelen, en daarmee tevens minder geur uitstoten(evt. onder de 0,1 oudeur), dan zal deze ontwikkeling geblokkeerd worden door deze strenge geurnorm. Dit omdat de andere bedrijven die in de berekening meegenomen worden de achtergrondbelasting te hoog zullen houden voor deze ontwikkeling! Wat uiteindelijk leidt tot GEEN ontwikkeling en dus ook GEEN daling van de overlast.
Kennelijk is ‘buitenstaander’ zeer goed op de hoogte van de achtergronden van het geurbeleid. Buitenstaander (what’s in a name?) bevestigt dat de achtergrondbelasting bestaat uit varkens- en pluimveebedrijven. Dat is precies de reden waarom Mens, Dier & Peel vindt dat de normen drastisch aangescherpt moeten worden. Het kan niet zo zijn dat inwoners de lasten moeten ondervinden van slechte of ontoereikende regelgeving. 0,1 odeur lost wel degelijk iets op: de stank zal drastisch aangepakt moeten worden. Zo lang dat niet gebeurt, is er geen enkele “ontwikkelruimte”. Waar halen veehouders het recht vandaan om de blijven vervuilen?
Goed gesproken, beheerder! Waarom hebben b.v. de autofabrikanten met katalysators, enz., wel hun verantwoording genomen en de uitstoot drastisch verminderd en de veefabrikant juist andersom? Waarom kwamen de lampenfabrikanten met zuiniger lampen? En zo kun je door gaan. DE enige factor in het milieu, die steeds meer vervuilt, is de veefabrikant en dat vaak met dodelijke afloop; denk maar aan de **** q-koorts!!
Beste oerknal, je wilt toch niet menen dat je wel wil zien wat bijvoorbeeld de autofabrikanten hebben gedaan en niet wat de veehouderij heeft gedaan? De katalysator werd bijvoorbeeld ook pas na verplichting door de overheid op de auto’s gebouwd. En de meeste huishoudens begonnen pas zuinige lampen te kopen toen de gloeilamp niet meer verkocht mocht worden..
Je kunt ook gewoon niet willen inzien dat de veehouderij luchtwassers, emissiearme staltechnieken, emissiearme vloersystemen en aangepast voer toepast om de uitstoot drastisch te verminderen. Het merendeel van deze technieken worden en werden al toegepast zonder dat de overheid dit heeft geëist.
Hoe durft Buitenstaander die misselijke stank van b.v. nertsen, “geur” te noemen. Zo ken ik er ook nog een: “Oh, wat stinken de rozen heerlijk vandaag!!!”
Heel simpel! Omdat geur de correcte term is en stinken of stank een beleving is. Daarbij is de geur van rozen voor de meeste mensen een aangename geur en is de geur van nertsen een niet aangename geur. Heeft helemaal niets met durven te maken…..
0,1 oudeur lost niets op! Onrealistische normen blokkeren ontwikkeling. En geen ontwikkeling van de veehouderij levert ook geen verbetering van het woon- en leefklimaat op! Daarbij betekent ontwikkeling van veehouderij niet automatisch een toename van het aantal dieren. Als iemand beweert dat 0,1 oudeur wel iets oplost, mag ik inderdaad wel stellen beter op de hoogte te zijn ben van de achtergronden van het geurbeleid. Maar zelfs een leek begrijpt dit nog wel…..
De uitspraak: Waar halen veehouders het recht vandaan om te blijven vervuilen, is daarnaast wel heel stigmatiserend! Als je het over vervuilen hebt, moet je niet alleen de veehouderij aanpakken, maar heel de mensheid.
0,1 odeur lost wel degelijk iets op. Op dit moment vallen melkveehouderij, uitrijden van mest, nertsenhouderijen en mestfabrieken buiten de achtergrondbelasting (waarom dit gat in de wet?). Ofwel een groot deel van de stank wordt niet meegeteld. Dat is onlogisch. Door de norm op 0,1 te zetten, zal hier hoe dan ook iets aan gedaan moeten worden. Mooie rol voor de ZLTO om hiervoor verantwoordelijkheid te nemen.
De categorieën die je noemt hebben inderdaad (terecht of onterecht, niet aan mij om daar iets over te zeggen) geen geurnorm en worden daarbij niet meegenomen in de achtergrondbelasting. Maar ik begrijp niet wat je bedoeld met: Door een norm van 0,1 oudeur moet hier hoe dan ook iets aan gedaan worden? Als je het allemaal zo goed weet moet je ook maar even uitleggen hoe dit dan zou moeten?
1. De normen voor de achtergrondbelasting die thans gehanteerd worden, hebben niets te maken met de feitelijke geuruitstoot c.q. geuroverlast die mensen ervaren (zie argumenten hierboven).
2. Aangezien de normen voor de achtergrondbelasting gebaseerd zijn op onvolledige geuruitstoot, zijn de huidige normen vooral theorie. In de praktijk hebben omwonenden wel degelijk last, maar dit wordt niet of slechts ten dele erkend via wet en regelgeving.
3. Door de geurnorm voor woonkernen op 0,1 odeur te zetten, zullen alle bedrijven die bijdragen aan de geuruitstoot hoe dan ook maatregelen moeten nemen.
4. Dan krijg je natuurlijk de discussie: wie moet wat en hoeveel bijdragen? Op dit punt moet de discussie worden omgedraaid: nu wassen sommige veesectoren hun handen in onschuld onder verwijzing naar de (rammelende) wet, terwijl andere wel maatregelen (moeten) nemen (die overigens ook nog ernstig tekort schieten in de praktijk). Kortom, de stank zal bij ELKE bron aangepakt moeten worden (dus ook melkvee, mestuitrijden, nertsen, mestfabrieken, enz). Hier is een rol weggelegd voor de ZLTO om te zorgen dat alle bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen. Als de sector zich duurzaam voordoet, zal iedereen hier een concrete bijdrage aan moeten leveren. De tijd van vrijblijvendheid is voorbij. Kortom: als de norm op 0,1 odeur staat, is er geen ruimte meer voor uitvluchten en zullen veehouders elkaar moeten aanspreken dat het zo niet langer kan. Duidelijker kunnen wij het niet maken.
Je snapt hopelijk toch wel dat het niet zo werkt! Een veehouder die zijn geplande ontwikkelingen moet gaan overleggen met collega’s en daarbij zijn collega’s zo ver moet krijgen dat deze op dat moment ook ontwikkelen? Ontwikkelingen moeten, naast maatschappelijk, ook economisch te verantwoorden zijn, anders vindt er helemaal geen ontwikkeling plaats en dus ook geen vermindering van geuremissie!
En wat nu als er helemaal geen “ontwikkelruimte” meer is? De veelvuldig aangehaalde “duurzaamheid” betekent dat people, planet en profit in balans moeten zijn. Daar is al lang geen sprake meer van. Een groot deel van de (verborgen) kosten worden door de veesector afgewenteld op maatschappij en milieu. Ook die kosten zullen verrekend moeten worden. Vervuilen heeft eem prijs.
Vorig jaar vernam ik van een veefabrikant, die een megastal wilde plaatsen, natuurlijk weer midden tussen bewoners. Toen een boer die daar ook woonde, aan hem vroeg wat voor woning meneer veefabrikant bij zijn stal ging neer zetten, antwoordde deze:
“Je denkt toch zeker niet dat ik met mijn gezin bij de stal ga wonen! ”
Zo iets noemden de indianen spreken met gespleten tong!
Beste buitenstaander, men kan het net zo leuk vertellen als men wil, maar met of zonder luchtwassers: Hoe meer vee, hoe meer stank……en hoe meer ziekten. Voorbeeld. Het is Vastenavond 5 voor 2, en de kroeg zie mudvol. Om 2 uur ’s nachts gaan alle doorgangen potdicht. Niemand kan er nog in of uit de eerste veertien dagen. Ondanks dat er genoeg te eten en zeker te drinken is, moet jij eens kijken, hoeveel er ziek worden of erger. Waarom dat rare voorbeeld? Om aan te geven, dat de opeenhoping in dergelijke afgesloten ruimten, onherroepelijk zal leiden tot verhoogde kans op ziekten. Zo hebben medici (in Uden?) zeer onlangs gezegd, dat de kans op herhaling van Q-koorts of erger, steeds aanwezig blijft. Verder heeft de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) onlangs verklaard, dat vuile lucht kanker verwekt. en als je weet de luchtkwaliteit rond stallen in het Peelgebied is gedaald tot EXTREEM slecht, heb ik een andere mening: onmiddellijk die stallen dicht! Of…..weet jij iets meer important dan je gezondheid? Denk je dat die bacillen door de door jouw genoemde apparatuur, keurig gewassen en gestreken die megastallen verlaten? Dan wat betreft jou opmerking over economie. Ga dat maar vertellen aan al die slachtoffers van b. v. Q-koorts, waar van er velen hun werk, hun bedrijf of zelfs hun leven verloren hebben om maar te zwijgen van de 10-tallen miljoenen, die ziekenhuizen kwijt zijn aan tijdelijke sluiting, quarantaine, duur onderzoek naar zoönosen en ga zo maar door. Laat je toch niks wijs maken door die z.g. “voorlichters” van de vee(voer) industrie. 50 jaar terug noemde mijn vader hen al “oplichters”!!
O ja, Buitenstaander. Mooi dat je dat opmerkt over de “correcte” term. Laten we zeggen pakweg 10 jaar terug, toen we nog soms “last” van boeren hadden en nog geen “OVERlast” van veefabrieken, hanteerde men het begrip STANKcirkel rondom stallen. Dat hield in dat men buiten deze cirkel niks geen last zou hebben. Nou komt ie! Met de komst van de grote veefabrieken is de STANKcirkel verdwenen en de GEURnorm verschenen. Correcte term? Ammehoela! Boerenbedrog! Beleving: derving van levensvreugde!
Buitenstaander: in het woordenboek staat bij geur: AANGENAME reuk! / Geurig: lekker ruikend. Maar ja, mogelijk zijn er mensen die stront lekker vinden ruiken; kwestie van beleving, hè!