UTRECHT – Mensen die in de buurt van pluimveebedrijven wonen, hebben elf procent meer kans op het krijgen van een longontsteking. Dat staat in een publicatie van Lidwien Smit en collega’s van het Institute for Risk Assessment Sciences (IRAS) en UMC Utrecht in Pneumonia, een wetenschappelijk tijdschrift over longaandoeningen. Volgens de onderzoekers is de uitstoot van fijnstof door pluimveebedrijven de belangrijkste boosdoener. “We wisten al dat er in de omgeving van pluimveebedrijven een verhoogd risico was op longontsteking”, zegt Lidwien Smit, eerste auteur van het artikel. “Maar wij hebben nu ook vastgesteld dat luchtvervuiling de meest voor de hand liggende oorzaak is van deze longontstekingen. Omwonenden blijken veel meer pneumokokken in hun keel te hebben. Dat zijn bacteriën die een longontsteking kunnen veroorzaken. Zij hebben daardoor dus meer kans om ziek te worden.”
Afstand pluimveebedrijven
Volgens de onderzoekers was eerder al aangetoond dat luchtverontreinigingen de gevoeligheid voor longontstekingen (pneumonie) via de publieke ruimte verhogen. Daarin is al gewezen op een verhoogde incidentie van longontstekingen bij volwassenen die binnen een afstand van 1 km leven van pluimveebedrijven mogelijk gerelateerd aan de uitstoot van fijnstof en endotoxinen.
De studie van het IRAS is opgezet om het verhoogde risico op longontstekingen in de buurt van pluimveebedrijven te bevestigen door verfijnde ruimtelijke analyses uit te voeren. De veronderstelling is dat de samenstelling van micro-organismen in de achterste keelholte bij patiënten met longontstekingen samenhangen met de aanwezigheid van pluimveebedrijven in de directe omgeving.
Medische dossiers
De onderzoekers maakten gebruik van een ruimtelijk model om de relatie tussen de nabijheid van pluimveebedrijven te analyseren en het aantal diagnoses van longontstekingen. De data van deze patiënten werden verkregen uit de medische dossiers van huisartsen van in totaal 92.548 patiënten rondom Tilburg. De samenstelling van micro-organismen in de achterste keelholte werd bepaald bij 126 patiënten die vanwege een longontstekingen waren opgenomen in een ziekenhuis. Ook werd de relatie tussen de woonomgeving van deze patiënten en de nabijheid van pluimveebedrijven geanalyseerd.
Deze analyses bevestigen een significant verhoogd risico van longontstekingen bij mensen die in de buurt leven van pluimveebedrijven tot een afstand van 1.150 meter gevolgd door een scherpe daling. Verder stellen de onderzoekers vast dat de samenstelling van micro-organismen in de achterste keelholte significant verschilde tussen patiënten die binnen 1.000 meter afstand van pluimveebedrijven wonen vergeleken met mensen die 1 km of verder vanaf een pluimveebedrijf wonen.
Stofdeeltjes boosdoener
De onderzoekers vonden verder een hogere aanwezigheid aan Streptococcus pneumoniae bij patiënten die in de buurt wonen van pluimveebedrijven. Dit werd geverifieerd door aanvullende analyses, waarin een oververtegenwoordiging van Streptococcus pneumoniae werd gevonden in de buurt van pluimveebedrijven. Lidwien Smit: ‘Pneumokokken komen veel voor; ook in gebieden zonder pluimveehouderijen. Dat is dus een teken dat deze bedrijven geen specifieke bacteriën of virussen verspreiden die het risico op longontsteking verhogen. Onze conclusie is dat de stofdeeltjes bij de pluimveebedrijven de boosdoener zijn achter de longontstekingen.”
Lidwien A. M. Smit en collega’s concluderen dat wonen in de buurt van pluimveebedrijven samenhangt met een 11% verhoogd risico op het krijgen van een longontsteking die mogelijk het gevolg is van veranderingen in samenstelling van micro-organismen in de achterste keelholte bij gevoelige personen. Ze doen de aanbeveling om de overvloed aan Streptococcus pneumoniae in de buurt van pluimveebedrijven te reproduceren in grotere, onafhankelijk opgezette studies.
Andere gebieden met pluimvee
“Wij hebben bijna duizend mensen met longontsteking in Noord-Brabant onderzocht. Dat is een aardige steekproef. Wij zijn nu bezig om te kijken of we dit effect ook zien in latere jaren. En het zou mooi zijn om dit onderzoek uit te breiden naar andere gebieden met veel pluimvee, zoals de Gelderse Vallei”, aldus Lidwien Smit.
Uitstoot aan fijnstof door de intensieve veehouderij op basis van gegevens van gemeenten en provincie Brabant en Limburg. Duidelijk is dat de fijnstofproblematiek vooral geconcentreerd is in de Peelregio.
Binnen Brabant en Limburg vindt de grootste uitstoot van deze stoffen plaats in de Peelregio. In 2016 stoot de veesector in deze regio 13,3 miljoen kg ammoniak en 1,3 miljoen kg fijnstof per jaar uit en daarnaast 88 miljoen eenheden stank (“odeurs”) per seconde. Op jaarbasis zijn dit ruim 2,7 biljard geureenheden (Ou/jr). Zie: Veehouderij belast lucht met veel ammoniak, stank en fijnstof
- De publicatie is op te vragen via deze link: Increased risk of pneumonia in residents living near poultry farms: does the upper respiratory tract microbiota play a role?
- Zie ook: Omwonenden veehouderijen hebben meer luchtwegklachten
Het onderzoek loopt al langere tijd en is gesubsidieerd door de ministeries van Economische Zaken en Volksgezondheid.
De vraag is wat Den Haag nu gaat doen? Volksgezondheid is een taak van de rijksoverheid. Dit kun en mag je niet overlaten aan de politieke kleur en willekeur van provincies en gemeenten! Als politici in de Kamer dit toch laten gebeuren, geven ze aan dat het “Den Haag” niks kan schelen!