DE RIPS – Volgens de gemeente Gemert-Bakel zou er in De Rips nog ruimte zijn voor zo’n 10.000 extra mestvarkens. Die mededeling kregen inwoners van het dorp afgelopen januari te horen tijdens een bijeenkomst in D’n Eik. Volgens een bericht in het ED zouden er op dit moment al rond de 60.000 vleesvarkens in dit Peeldorp zijn gehuisvest. Op basis van verleende vergunningen blijkt dat er geen 10.000, maar zelfs 20.000 extra mestvarkens bij kunnen komen rondom De Rips. De toename van het aantal varkens [en andere dieren] heeft geleid tot aantasting van de leefomgeving en drastische verandering van het landschap.
Gegevens over verleende vergunningen laten zien dat er aan varkenshouderijen in De Rips 80.000 plaatsen voor mestvarkens zijn verleend door de gemeente Gemert-Bakel. Uitgaande van het getal dat het ED noemt (60.000 mestvarkens) betekent dit dat er nog 20.000 mestvarkens bij kunnen komen. Daarbovenop komen nog vergunningen en grotendeels opgevulde plaatsen voor circa 7.500 zeugen en 22.000 biggen. Bij elkaar opgeteld zijn er bijna 110.000 plaatsen voor varkens rondom het dorp vergund. Opmerkelijk is dat het bericht van het ED ook wordt vermeld op de website van de Universiteit Utrecht.
Daarnaast zijn er nog aanzienlijke aantallen nertsen (ruim 43.000 teven) op korte afstand van de woonkern gevestigd. Deze dieren werpen gemiddeld 4 à 5 jongen per jaar. Het totaal aantal nertsen komt daarmee vanaf het voorjaar op circa 213.000 te liggen. Alsof dat niet genoeg is, zijn er rond De Rips ook nog vergunningen verleend voor het houden van 5.300 stuks melkvee, 3.300 stuks vleesvee en 1.560 geiten en 239 schapen.
| Dieren / mensen | totaal | per ha | per km2 |
|---|---|---|---|
| Mestvarkens | 79.486 | 31,1 | 3.115 |
| Nertsen | 42.284 | 16,6 | 1.657 |
| Biggen | 22.105 | 8,7 | 866 |
| Zeugen | 7.479 | 2,9 | 293 |
| Melkrundvee | 5.316 | 2,1 | 208 |
| Vleesvee | 3.297 | 1,3 | 129 |
| Geiten | 1.560 | 0,6 | 61 |
| Inwoners | 1.195 | 0,5 | 47 |
| Schapen | 239 | 0,1 | 9 |
| Paarden | 39 | 0,0 | 2 |
| Dekberen | 17 | 0,0 | 1 |
| Leghennen | 0 | 0,0 | 0 |
| Vleeskuikens | 0 | 0,0 | 0 |
| Nag.tech.Pluimvee | 0 | 0,0 | 0 |
| Ov.Pluimvee | 0 | 0,0 | 0 |
| Konijnen | 0 | 0,0 | 0 |
Reconstructiewet: méér varkens
De dorpskern van De Rips ligt aan de rand van een gebied dat tot 1 juli 2014 te boek stond als zogeheten landbouwontwikkelingsgebied (LOG). Aan de andere zijde ligt natuurgebied De Stippelberg. Deze locatie is destijds (samen met het buitengebied van buurdorp Elsendorp) aangewezen als pilot in het kader van de Reconstructiewet uit 2003. Deze wet kwam er om herhaling van de varkenspest van 1997 te voorkomen. In plaats van een drastische sanering van de varkensstapel heeft dat niet geleid tot inkrimpen van de veestapel, maar juist tot een forse toename van het aantal varkens in de Peel. Sinds 2003 kwamen er in de Brabantse Peel maar liefst 850.000 varkens bij. Deze groei heeft mede bijgedragen aan een sterke toename van het mestoverschot.
Het effect van deze politieke keuzes is duidelijk te zien op topografische kaarten die periodiek worden ververst door het Kadaster. De Rips ligt linksboven op de kaart. Natuurgebied De Stippelberg is groen ingekleurd:
[youtube]https://youtu.be/ErZGaafEcBU[/youtube]
Bovenstaande animatie toont de ontwikkeling van uitgestrekte heidevelden in 1815 tot het ontstaan van het LOG-gebied in 2003 tot en met 2016. De laatste dia’s tonen de enorme schaalvergroting in recente jaren. Met dank aan www.topotijdreis.nl van het Kadaster.
Kritische rapporten
Uit onderzoek van het RIVM, Universiteit Utrecht (IRAS), Wageningen UR en NIVEL dat juli 2016 is gepubliceerd, blijkt dat mensen die op korte afstand wonen van veehouderijen met koeien, kippen en varkens meer luchtwegklachten hebben. De Rips is een dorp dat aan deze voorwaarden voldoet met een extreem hoge veebezetting en mix van dieren. Hoewel pluimvee ontbreekt rondom het dorp is het aantal varkens en nertsen juist bijzonder hoog. Bovendien op zeer korte afstand van de woonkern.
Andere rapporten, waaronder het recent verschenen rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), wijzen er op dat diverse kwaliteitsnormen voor lucht, bodem en water nog altijd niet worden gehaald. Volgens het PBL gaat het huidige meststoffenbeleid van het kabinet het mestprobleem niet oplossen. Er wordt zelfs onverholen gesproken van mestfraude. Zo verdween volgens het PBL in 2014 naar schatting 4 tot 28 procent van de stikstof en 8 tot 29 procent van de fosfaat uit mest in het milieu. Met name de zuidelijke zandgronden moeten het ontgelden. “In die regio’s is het huidige economische verdienmodel binnen de landbouw moeilijk te verenigen met ecologische wensen.”
Is groei verantwoord?
De vraag is hier op zijn plaats of verdere groei van de veestapel in een toch al overbelast gebied nog langer verantwoord is. Aan die vraag gaat de gemeente Gemert-Bakel voorbij. Eerder al liet de gemeente de mogelijkheid schieten om het geurbeleid aan te scherpen. Dat is een maatregel die enigszins kan bijdragen aan het terugdringen van de overlast voor omwonenden en het beteugelen van de veestapel. Maar dat vond het college van burgemeester en wethouders en met hen een meerderheid in de gemeenteraad niet nodig…
Mens, Dier & Peel heeft recent een aantal bezwaarschriften ingediend tegen verdere uitbreiding van de veehouderij in De Rips, maar die zijn alle afgewezen.
Herhaling: stem die z.g. “bestuurders” met de volgende verkiezingen weg. Dit in letterlijk van levensbelang!