LUXEMBURG – Na de uitspraak van het Europees Hof ligt de onderbouwing van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) op de mestvaalt. De Nederlandse overheid heeft jarenlang stug volgehouden dat met de PAS de neerslag van een overmaat aan stikstof op kwetsbare natuurgebieden opgelost zou kunnen worden. Door de uitspraak van het Hof staan honderden vergunningen op de tocht, variërend van veehouderijen, mestvergisters, transportbedrijven en aanleg van wegen. ,,Het beleid moet nu echt anders”, zegt voorzitter Wim van Opbergen van Werkgroep Behoud de Peel in het ED.
De zaak tegen het stikstofbeleid was aangespannen bij de Raad van State door Vereniging Leefmilieu, MOBilisation for the Environment en Werkgroep Behoud de Peel. De Raad van State legde de zaak vervolgens voor aan het Europees Hof, de hoogste bestuursrechter in Europa. Nu die uitspraak er ligt moet de Raad van State een definitief oordeel gaan vellen over het Programma Aanpak Stikstof (PAS). In afwachting van die uitspraak worden er door de provincies geen vergunningen meer verleend in het kader van de Natuurbeschermingswet waarin stikstof een belangrijke rol speelt.
“Het effect van de PAS is simpelweg onvoldoende”, zegt Wim van Opbergen (ED 09-11-18). “De PAS leidt landelijk tot een reductie van de stikstofdepositie van acht procent tot 2030. Acht procent in vijftien jaar! Vier procent daarvan wordt direct weer opgesoupeerd door nieuwe vergunningen voor uitbreidingen van veehouderijen. Houd je vier procent over. In de Peel overstijgt de stikstofdepositie drie keer de norm. Als je vier procent afhaalt van driehonderd procent, kun je toch niet spreken van een goede aanpak?”
Werkgroep Behoud de Peel geeft samen met andere organisaties al jaren aan dat de omvang van de veestapel aangepakt moet worden om deze problematiek op te lossen. Techniek, zoals slecht of niet werkende luchtwassers, zijn niet de oplossing. Wim van Opbergen: “De overheid zal met het huidige PAS niet door kunnen gaan. We pleiten al sinds begin jaren tachtig voor een beleid waar wél een echte aanpak in zit. Waarin wél rekening wordt gehouden met de zeer slechte toestand van de natuur, ontstaan door tientallen jaren van veel te hoge stikstofuitstoot.”
Zie eerdere berichten:
- Stichting Werkgroep Behoud de Peel: ‘PAS blijft niet overeind’
- Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) pakt niets aan
- Brief: ‘Natuurmonumenten kom in actie tegen PAS’
- Commissie MER: PAS onvoldoende voor behalen natuurdoelen
- Raad van State kritisch over aanpak stikstofdepositie
- RvS schorst twee Nb-vergunningen waarbij PAS is toegepast
De belangrijkste conclusies van het Europees Hof:
- Het effect van maatregelen die worden getroffen in het kader van een programma, of het effect van autonome maatregelen (losstaand van het programma) mag alleen betrokken worden bij de beoordeling, indien het effect van die maatregelen al vast staat. Daar voldoet het PAS absoluut niet aan. In het PAS wordt juist vooruitgelopen op allerlei maatregelen en autonome ontwikkelingen, die nog niet uitgevoerd zijn en/of waarvan het effect nog helemaal niet vast staat.
- Maatregelen die sowieso al verplicht zijn voor de instandhouding van de natuurlijke habitats, of maatregelen die verdere verslechtering moeten voorkomen, mogen niet worden betrokken in de beoordeling van vergunningverlening voor projecten (waaronder uitbreiding van veehouderijen). Met het PAS gebeurt dit juist wel.
De kern van de uitspraak van het Hof is dat de Nederlandse overheid wel een beleid mag voeren om de stikstofproblematiek aan te pakken, maar dat dit beleid dan wel gebaseerd moet zijn op wetenschappelijk bewijs zodat er geen twijfel bestaat over de effectiviteit van dit beleid. Dat is met de huidige PAS beslist niet het geval.
Uitspraak Europees Hof: Het programma (PAS) om overmaat stikstof terug te dringen voldoet niet. Door dit arrest staan >200 vergunningen voor intensieve veehouders, transportbedrijven, wegenaanleg, biomassa- en vergistingscentrales op losse schroeven. https://t.co/3q7mNZBx2n
— Mens, Dier & Peel (@knakdeworst) November 7, 2018
Europese rechter 7-11 NL natuurvergunningenbeleid van tafel geveegd. Deze juridische titanenstrijd is gewonnen door drie kleine milieuorganisaties. Grote gevestigde natuurorganisaties – @Natuurmonument voorop – heeft hierbij geen vinger uitgestoken. https://t.co/L3JCuoF7TA
— Mens, Dier & Peel (@knakdeworst) November 9, 2018