AMERSFOORT / DEN HAAG – De stikstofproblematiek belast de natuur al sinds decennia en verlamt de rest van Nederland sinds de uitspraak van de Raad van State in mei 2019. Je zou verwachten dat omgevingsdiensten in met name de veedichte gebieden op volle sterkte zijn om deze impasse daadkrachtig aan te pakken. Niets blijkt minder waar. In een rapport van TwynstraGudde komen opmerkelijke regionale verschillen naar voren bij de 19 omgevingsdiensten die taken uitvoeren rond de Wet natuurbescherming.
Provincies zijn op een aantal onderdelen bevoegd gezag voor de Wet natuurbescherming (Wnb). Een aantal provincies heeft deze taken daarom belegd bij een of meer omgevingsdiensten. Van de 29 omgevingsdiensten in ons land geven 19 omgevingsdiensten aan taken uit te voeren in het kader van de Wet natuurbescherming. Tien omgevingsdiensten, waaronder de RUD Limburg-Noord, voeren géén taken uit op het gebied van de Wet natuurbescherming.
Verschillen in budget
Van de 19 omgevingsdiensten die Wnb-taken uitvoeren, geeft Omgevingsdienst Brabant Noord (rode pijl) het meeste geld uit (€ 9,9 miljoen). De uitgaven van de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant (blauwe pijl), ook een gebied met veel intensieve veehouderijen, ligt een factor 10 lager (€908.966). Een verklaring voor dit verschil is dat de Omgevingsdienst Brabant Noord veel taken uitvoert voor de provincie Noord-Brabant (zie hieronder).
Eveneens opmerkelijk: de uitgaven van de Omgevingsdienst Twente, ook een veedichtgebied, aan Wnb-taken is € 0. Ook de omgevingsdiensten in andere veedichte gebieden als de Noord-Veluwe en De Vallei geven zeer weinig geld aan uit aan werkzaamheden rond de Wet natuurbescherming. Je vraagt je af of deze omgevingsdiensten de problematiek serieus nemen?
Volgens het rapport geven 18 omgevingsdiensten die Wnb-taken uitvoeren (1 dienst verstrekte geen informatie over hun budget) in totaal circa € 28,2 miljoen uit aan Wnb-taken (NB de grafiek vermeldt maar 16 diensten). Dat is een gering bedrag afgezet tegen de omvang van de stikstofproblematiek en zeker in relatie tot het enorme stikstofbudget (€25 miljard) dat door het kabinet Rutte IV is gereserveerd om onder meer boeren uit te kopen.
Medewerkers Nbw-taken
Eenzelfde beeld is te zien bij het aantal medewerkers dat zich bezighoudt met Nbw-taken (het budget hangt daar uiteraard sterk mee samen).
De 19 omgevingsdiensten die taken uitvoeren rond de Wet natuurbescherming (1 dienst verstrekte geen informatie) hebben in totaal circa 184 voltijdsmedewerkers (fte) in dienst variërend van 0 fte (Omgevingsdienst Noord Veluwe) tot circa 45 fte bij de Omgevingsdienst Brabant Noord. Bij de Omgevingsdienst ZO-brabant gaat het om 4,6 fte.
Zeer divers takenpakket
De taken die omgevingsdiensten uitvoeren voor provincies zijn zeer divers. Dit varieert volgens het rapport van vergunningverlening, toezicht en handhaving tot coördinatie van vergunningprocedures en het attenderen van andere instanties op mogelijke aspecten van de Wet natuurbescherming.
Drie omgevingsdiensten met het grootste budget (OD Haaglanden, OD Brabant Noord en OD Noord- Holland Noord) voeren een groot takenpakket uit voor het grondgebied van de gehele provincie. De volgende onderwerpen worden genoemd als taken:
- Advisering van de gemeente over de plicht tot het doen van onderzoek, de juistheid van onderzoeken en de verplichting tot het aanvragen van een Verklaring van geen bedenkingen (VVGB) of Wnb-vergunning.
- Uitvoeren toets juistheid van stikstofberekeningen en emissies die zijn vastgelegd in de vergunningen.
- Verlenen van Wnb-vergunningen en ontheffingen.
- Toezicht en handhaving Wet natuurbescherming.
- Toetsen Aerius stikstofdepositie berekeningen bij aanvragen Wabo (milieu en bouwen), bij Merbeoordelingen en bij advisering ruimtelijke ordening voor gemeenten.
Zie ook:
- MER-rapportage is vaak ‘locatie-specifiek maatwerk’
- Onderzoek: actualiseren van vergunningen verloopt te traag
- Grote variatie in functioneren regionale omgevingsdiensten
