Onderzoekers: ‘Stankoverlast leidt tot gezondheidsklachten’

UTRECHT – Mensen die in de buurt van een megastal met kippen of varkens wonen of een veehouderij met veel kippen, varkens en koeien hebben meer te maken met stankoverlast. En mensen die last hebben van stank, hebben meer gezondheidsklachten. Dit blijkt uit een publicatie van onderzoekers van het NIVEL en IRAS (onderdeel Universiteit Utrecht) in het wetenschappelijke tijdschrift Annals of Agricultural and Environmental Medicine.

Aanleiding om een onderzoek in te stellen naar de gezondheidseffecten van stankoverlast waren veel protesten, klachten bij huisartsen en burgerinitiatieven tegen stankoverlast in de Peel. In deze studie wordt aangetoond dat mensen die overlast ondervinden van stank meer gezondheidsklachten hebben. Met de mestgeur kunnen ook irriterende stoffen in de omgeving worden verspreid.

Meer klachten en symptomen
Mensen die stankoverlast ervaren, zeggen vaker te hoesten en verkouden te zijn, last te hebben van duizeligheid, maagpijn, buikpijn en obstipatie. Verder komen klachten door chronische stress – zoals slapeloosheid, angst en depressie –vaker voor. Daarnaast beoordelen zij hun eigen gezondheid een stuk slechter dan mensen die geen stankoverlast hebben. Hoewel mensen die stankoverlast ervaren meer gezondheidsklachten rapporteren, gaan slechts weinigen met deze klachten naar de huisarts.

Mensen ouder dan veertig jaar, immigranten en mensen met een hogere opleiding hebben meer last van stank ten gevolge van varkens, kippen of koeien binnen een halve kilometer afstand van hun woning dan anderen. Opmerkelijk is volgens de onderzoekers dat mensen die meer stankoverlast ervaren het idee hebben dat ze dichter bij een veehouderijbedrijf wonen in werkelijkheid het geval is. “Zij schatten de afstand tot het veehouderijbedrijf waarschijnlijk kleiner in, omdat zij hun klachten daarmee in verband brengen”, aldus NIVEL-onderzoeker Mariëtte Hooiveld.

Onderzoek
Aan het onderzoek werd deelgenomen door 753 mensen. Allen vulden een vragenlijst in. De gegevens over het gebruik van gezondheidszorg door deze mensen waren afkomstig uit de elektronische patiëntendossiers van huisartsenpraktijken in de buurt. Het aantal varkens, kippen en runderen binnen een halve kilometer is vastgesteld met gegevens over vergunningen voor veehouderijbedrijven van de provincies Noord-Brabant en Limburg. De studie werd uitgevoerd met subsidie van de ministeries van VWS en Economische Zaken.

• Hooiveld, C.E. van Dijk, F. van der Sman-de Beer, L.A.M. Smit, M. Vogelaar, I.M. Wouters, D.J. Heederik en C.J. Yzermans,: ‘Odour annoyance in the neighbourhood of livestock farming: perceived health and health care seeking behaviour‘. Annals of Agricultural and Environmental Medicine, vol. 22, 2015, nr. 1 – De publicatie is binnenkort beschikbaar op deze site.