De normen voor fijnstof (PM10) worden in Nederland op een groot aantal locaties overschreden ten gevolge hoge achtergrondconcentraties afkomstig van industrie en intensieve veeteelt. Het gaat daarbij vooral om gebieden met veel intensieve veehouderijen in Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. Dat staat te lezen in een rapport van het RIVM (december 2013) over de stand van zaken van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. Het RIVM spreekt op deze locaties van ‘hardnekkige overschrijdingen’.
Bovenstaande kaart geeft een impressie van locaties in Brabant en Noord-Limburg met hoge concentraties fijnstof afkomstig van de intensieve veehouderij. Bron: gegevens gemeenten en provincie Brabant & Limburg.
Het grootste deel van het fijnstof van de intensieve veehouderij wordt uitgestoten door veebedrijven in het oosten van de provincie Brabant. Probleemgebieden zijn onder andere de gemeente Asten, Someren, Nederweert, Deurne, Venray, Gemert-Bakel en Sint Anthonis.
Circa de helft van al het fijnstof in Brabant is afkomstig van veebedrijven in de Peelregio. Wanneer daar de Limburgse Peel bij op wordt geteld, ligt dit aandeel nóg hoger. Fijnstof is een serieus probleem voor de volksgezondheid. Samen met de ultrafijne stofdeeltjes kunnen ziekteverwekkende organismen in de omgeving worden verspreid. Een typisch voorbeeld is de verspreiding van de coxiella burnetii, een bacterie die verantwoordelijk is voor het ontstaan van de Q-koorts.
Gemeenten met veel pluimveebedrijven en een hoge veedichtheid, zoals Bernheze, Nederweert, Deurne, Asten, Someren, Venray, enzovoort verspreiden doorgaans meer fijnstof. Dat blijkt ook uit bovenstaande en onderstaande grafiek.
Prognose fijnstofproblematiek
Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) daalt de bijdrage aan fijnstof afkomstig uit industrie en verkeer gestaag tot aan 2020. Opmerkelijk is dat de hoeveelheid fijnstof van de intensieve veehouderij niet daalt, maar juist stijgt tot 6,7 kiloton in 2020. Als deze prognose uitkomt is de uitstoot door de veesector nagenoeg gelijk aan die van de industrie en groter dan de totale mobiliteit.
Meer achtergrondinformatie over fijnstof
- Overschrijdingen fijnstof vooral in gebieden met veehouderijen
- Ministerie: 99 veebedrijven stoten teveel fijnstof (PM10)
- RIVM: Meer luchtwegklachten rond intensieve veehouderijen
- Provincie Brabant geeft ruim baan aan veehouderij