In de Peelregio wordt erg veel mest geproduceerd. In deze mest zitten allerlei mineralen, waaronder stikstof. Wanneer er meer mineralen worden gebruikt, dan de gewassen kunnen opnemen, spoelen deze uit naar bodem, water en lucht . Dit zorgt niet alleen voor belasting van het milieu en verlies aan biodiversiteit, maar leidt ook tot extra maatschappelijke kosten en overlast voor omwonenden. Op deze pagina een aantal feiten over de omvang van het stifstofprobleem in de Peelregio.
Stikstof uit mest
Bovenstaande grafiek toont de herkomst van stikstof uit mest en verlies aan gasvormige stikstofverbindingen (onder andere ammoniak) via de lucht in de Peelregio tussen 1994 en 2013. Vanaf 2003 is een opgaande lijn te zien die samenhangt met groei van de varkensstapel die tussen 2002 en 2013 in de Peelregio toe met 22% procent. Hieronder volgt een uitsplitsing van de gasvormige stikstofverliezen:
Stikstof verdwijnt niet alleen via de mest in het milieu. Een aanzienlijk deel verdwijnt in de vorm van gasvormige stikstofverbindingen, zoals ammoniak (NH3) en lachgas (N2O) en slaan neer op kwetsbare natuurgebieden. Luchtwassers die dit probleem moeten beteugelen staan in de praktijk vaak uit, zo blijkt keer op keer uit rapporten van de provincie Brabant en Algemene Rekenkamer.
Stikstof: plaatsingsruimte en overschot
Deze grafiek laat de plaatsingsruimte en het overschot aan stikstof zien. Met plaatsingsruimte wordt die hoeveelheid stikstof bedoeld die door planten op weiland en akker kan worden opgenomen. Alles wat niet kan worden opgenomen, is overschot. Deze mineralen verdwijnen dus ongebruikt in het milieu. Uit bovenstaande grafiek blijkt dat de plaatsingsruimte vanaf 1998 en vervolgens vanaf 2006 is afgenomen door aanpassing van de regels voor het gebruik van mest. Daardoor is het overschot aan stikstof steeds verder toegenomen. In 2013 bedroeg het totale overschot aan stikstof in De Peelregio 56.500 ton!
Gebruiksnormen stikstof
Om verdere aantasting van het milieu in te perken, zijn er gebruiksnormen opgesteld voor het gebruik van stikstof. Deze zijn gebaseerd op de Europese Nitraatrichtlijn. In onderstaande tabel staan de gebruiksnormen die gelden tot 2017:
Maat: kg werkzame stikstof per hectare per jaar. Bron: Compendium vd Leefomgeving.
Omdat de stikstofbalans in de Peelregio ernstig verstoord is, zijn de gebruiksnormen voor stikstof enigszins aangescherpt van 250 naar 230 kg stikstof per hectare beweid grasland. Dit is nog altijd aanzienlijk hoger dan de 170 kg stikstof per hectare die elders in de EU geldt. Nederlandse politici hebben deze uitzondering bedongen in Brussel en vast laten leggen in een zogeheten ‘derogatieregeling’, zodat veehouders toch meer stikstof (lees: mest) op hun land mogen uitrijden. Opmerkelijk aan bovenstaande tabel is verder bedrijven die al hun grasland maaien (en hun koeien dus altijd op stal laten staan) méér stikstof (320 kg) mogen uitrijden op grasland. Dit is dus een extra stimulans om koeien niet meer in de wei te laten om te grazen…
- Meer details: Stikstofoverschot per gemeente
En door de vee-industrie STIKken we de moord van de stank en uitstoot